نها نیوز- هەواڵەکان
بەرپرسانی عێراقی رایدەگەیەنن كۆبوونەوەكانی نێوان حكومەتی عێراق و ئەمریكا لەبارەی كشانەوەی هێزەكانی هاوپەیمانان بەردەوامەو چەند لیژنەیەكیش هەڵسەنگاندنی سەربازی دەكەن و بڕیارە تا پێش سەردانەكەی سودانی بۆ ئەمریكا كۆبوونەوەی نوێ ئەنجامیدرێت، بەڵام ئاماژەكان بۆ ئەوەدەچن كە هێزەكان لەعێراق رۆڵیان بگۆڕێت و بمێننەوە.
رۆژنامەی (العربی الجدیدی) لە راپۆرتێكیدا ئاماژەی بەوەداوە، سێ لێژنەی لاوەكی سەربازی لە عێراق و ئەمریكاوە بەردەوامن لە ئامادەكردنی هەڵسەنگاندنێكی هەمەلایەنە بۆ دۆخی ئەمنی عێراق، لەوانەش رادەی ئەو مەترسییەی داعش دروستیكردووە، دڵنیابوون لەوەی كە جارێكی دیكە وەك سەرچاوەی مەترسی بۆ سەر ئاسایشی عێراق نەگەڕێتەوە، هەروەها ئامادەیی هێزە عێراقییەكان بۆ بەڕێوەبردنی ئاسایش لە وڵاتدا، لەوانەش سنوورە نێودەوڵەتییەكان لەگەڵ وڵاتانی دیكە.دراوسێیەتی، و پێویستی ئێستای بۆ هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە ئەركەكانی وەك رووپۆشی ئاسمانی، زانیاری هەواڵگری، تەقەمەنی، پشتیوانی و ئەوانی دیكە.
بەگوێرەی سەرچاوە ئاگادارەكان لە بەغدا كە قسەیان بۆ رۆژنامەكە كردوە، "بڕیارە لە نیوەی دووەمی مانگی ئازاری ئەمساڵدا لایەنی عێراقی و ئەمریكی كۆبوونەوەیەكی نوێ ئەنجام بدەن و دواتر دانیشتنەكان دەچنە واشنتۆن، كە ئەمەش بەندە بەسەردانێكی داهاتووی محەمەد شیعە سودانی، سەرۆك وەزیرانی عێراق بۆ ئەمریكا كە تا ئێستا وادەی فەرمی بۆ دیاری نەكراوە".
بەرپرسێكی باڵای حكومەتی عێراق كە داوایكرد ناوی ئاشكرا نەكرێت، رایگەیاندوە "ئەو خولانەی ئێستا كە ژمارەیان سێ جار بەڕێوەچووە، باس لە بیرۆكەی مانەوە یان رۆیشتنی ئەو هێزانە نەكردووە، بەهەڵە لەلایەن میدیاكانەوە بڵاودەكرێتەوە، بەڵكو زیاتر كۆبوونەوەی تەكنیكی سەربازی و ئەمنین، لەو ماوەیەدا باس لە دۆخی ئەمنی وڵات و ئامادەیی هێزە عێراقییەكان و شوێنەكانی مەترسی یان كەلێنەكان دەكرێت، ئەمە جگە لە پێداویستییەكانی هێزە عێراقییەكان بۆ پاڵپشتی ئاسمانی، پاڵپشتی بۆ هێزی زەمینی، رووماڵكردنی هەواڵگری و شیكردنەوەی زانیاری، بەتایبەتی سەبارەت بە لایەنی سوریا، كە داعش وەك شانە پەرشوبڵاوەكان چالاكە.
مانگی شوباتی ساڵی رابردوو، دانوستانە دووقۆڵییەكان لە نێوان بەغدا و واشنتۆن سەبارەت بەكشانەوەی هێزەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لەعێراق دەستیپێكردەوە، لەگەڵ پەسەندكردنی "كەمكردنەوەیەكی لێكۆڵینەوە و وردە وردە"، كە بووە هۆی كۆتاییهاتنی ئەركی هێزەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بۆ بەرەنگاربوونەوەی داعش، بە گوتەی بەیاننامە فەرمییەكانی عێراق.
ئەم دانوستانانە هاوكات بوو لەگەڵ ئاڵوگۆڕی هێرشی رۆژانە كە لە نێوان كوتلە چەكدارەكانی عێراقی هاوپەیمانی ئێران و ئەو هێزە ئەمریكییانەی كە لە بنكە جیاوازەكانی بەغدا و ئەنبار و هەولێر (و سوریا) ئامادەن، لە سەرەتای سەرهەڵدانی هێرشی ئیسرائیلییەوە دەستی پێكردووە شەڕ لە كەرتی غەززە.
بەرپرسێكی سەربازی عێراقی پشتڕاستیكردوەتەوە، كۆبوونەوەكانی ئێستای نێوان لیژنەكانی عێراق و ئەمەریكا بە باشی بەڕێوەدەچن، بەڵام دانوستان نین بۆ درێژكردنەوەی كارەكانی هاوپەیمانی، ئەوەندەی خەریكی ئامادەكردنی لێكۆڵینەوە و دیدگایەكی مەیدانی و سەربازین بۆ حكومەتەكانی… دوو وڵات لەلایەن سەركردە سەربازییەكانی بەشداربووەوە.
سەرچاوەكە ئاماژەی بەوەشكرد، كەشوهەوای گشتی لەم گفتوگۆیانەدا بەرەو گواستنەوەی نوێیە بۆ رۆڵی هاوپەیمانی نێودەوڵەتیە لە عێراق، بۆ راهێنان و ئاڵوگۆڕی زانیاری، و لە چوارچێوەی بنكە سەربازییەكاندا، نەك كۆتاییهێنان بەئەركیان، ئەمەش لە چوارچێوەی خشتەی كاتیدایە كە رەنگە درێژببێتەوە بۆ كۆتایی ساڵی 2026.
هەفتەی ڕابردوو ئاژانسی رۆیتەرز لە زاری سەرچاوەیەكی حكومەتی عێراقەوە، بڵاویكردبوەوە، گفتوگۆی نێوان ئەمریكا و عێراق سەبارەت بە كشانەوەی تەواوەتی هێزە ئەمریكی و نێودەوڵەتییەكان لە عێراق رەنگە تا دوای هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی ئەمریكا بەردەوام بێت كە بڕیارە لە 5ی تشرینی دووەمدا بكرێت.
لای خۆیەوە، كەریم ئەلمحەممەداوی سەرۆكی لیژنەی ئاسایش و بەرگری لە پەرلەمانی عێراق رایگەیاندووە "حكومەتی سودان جدییە لە كۆتاییهێنان بەكارەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی و بوونی ئەمریكا لە عێراق ، تا ئێستاش گفتوگۆ لە نێوان بەغداو واشنتۆن بەردەوامە بۆ چارەسەركردنی ئەم پرسە، بەڵام هیچ خشتەیەكی كاتی دیاریكراو نییە بۆ كۆتاییهێنان بەڕۆڵی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی، دیاریكردنی خشتەی كاتیش پەیوەستە بە پێشكەوتنی دانوستانەكانەوە".
ئەحمەد ئەلشەریفی شارەزای ئەمنی عێراقی، دەڵێت، "داتاكان ئاماژەن بۆ نەبوونی جددی سەبارەت بە كشانەوەی ئەمریكا،و ئەم بابەتەش لەڕێگەی لێدوانی بەرپرسانی ئەمریكاوە راگەیەندراوەو ڕوون دەبێتەوە".
ئەلشەریفی پێشبینی ئەوەی كردوە "دانوستاندنەكانی نێوان هەردوولا تا دوای هەڵبژاردنەكانی سەرۆكایەتی ئەمریكا دوا بكەوێت و ئیدارەی نوێ لە واشنتۆن ئەو كەسە دەبێت كە بڕیار دەدات لەبارەی كارەكانی